Porec - miasto pamiętające czasy rzymskie - Ciepłe morza pod żaglami - morskie rejsy żeglarskie

Idź do spisu treści

Menu główne:

Porec - miasto pamiętające czasy rzymskie

Miejsca > Adriatyk

Poreć to dawne rzymskie miasto Parentium, położone na wąskim, wrzynającym się w morze półwyspie, obecnie liczy ok. 7600 mieszkańców. Widoczne na każdym kroku ślady minionych czasów dodająmu uroku i powodują, że jest miejsce bardzo atrakcyjne dla turystów, a nie tylko duże kąpielisko morskie. W miejscu tym Ilirowie założyli osadę już w czasach przedhistorycznych. W II w. p.n.e. powstała tu rzymska kolonia Julia Porentium. Po upadku cesarstwa zachodniorzymskiego (w 395 r.) Poreć dostał się pod panowanie wschodnich Gotów, a w latach 539-788 władzę nad nim objęło Bizancjum. Z tych czasów pochodzi jedna z najpiękniejszych wczesnobizantyjskich budowli Europy - bazylika Eufrazjusza. Panujący tu następnie Frankowie (od 788 r.) doprowadzili miasto do upadku. Po okresie samorządu komunalnego (w XI w.), od 1232 r. znalazło się w posiadaniu patriarchy Akwilei, a od 1267 r., jako pierwsze istryjskie miasto, zostało oddane Wenecji. Kiedy Serenissima walczyła z Genuą o dominację na morzu, Poreć spustoszyli Genueńczycy (1354 r.).

Zrabowano relikwie św. Maura, patrona miasta, które dopiero w 1934 r. powróciły na dawne miejsce w bazylice Eufrazjusza. W XV-XVII w. miasto wielokrotnie burzono, a jego mieszkańcy byli dziesiątkowani podczas napadów Turków i częstych wybuchów zarazy. Zła sytuacja gospodarcza regionu uległa poprawie dopiero pod panowaniem austriackim (1797-1918), przerwanym na krótko na początku XIX w. okresem władzy napoleońskiej.
Od 1861 r. Poreć był siedzibą sejmu Istrii - krajowego parlamentu monarchii austro-węgierskiej. W latach 1918-43 miasto znalazło się pod panowaniem Włoch. W roku 1944 zbombardowali je alianci, natomiast spod okupacji niemieckiej zostało wyzwolone w 1945 r. Spokojny, niewielki Poreć przeobraził się w ośrodek turystyczny w latach 70. i 80. XX w., a tłumy turystów zapełniają w sezonie uliczki starego miasta i piękną promenadę nadmorską, wysadzaną palmami (dawne rzymskie Cardo Maximus).

Miejsca, które warto zobaczyć

Stary Poreć do dziś przypomina miasto zbudowane jeszcze w czasach rzymskich. Wiele tu też zabytków romańskich, gotyckich i pochodzących z okresu baroku. Do miasta wjeżdżamy ul. Vukovarską, dotrzemy nią do trgu Rakovca z pomnikiem bohatera narodowego z czasów II wojny światowej. Ulica Zagrebaćka doprowadzi nas do trgu Slabode, gdzie wznosi się barokowy kościół św. Marii (sv. Marije) z XVIII w. Warto zobaczyć również stojący opodal XV-wieczny bastion. Kula Pietra de Mulą (z 1474 r.) - okrągła wieża przy Narodnim trgu oraz wysoka pięciokątna Peterokutna Kula (z 1448 r.) były niegdyś częścią średniowiecznego muru fortyfikacyjnego. W Peterokutnej Kuli, starej wieży obronnej (Dekumamwa 1), mieści się stylowy lokal o tej samej nazwie. Warto wejść na taras widokowy i podziwiać malownicze miasto z dachami pokrytymi czerwoną dachówką, a także przepiękne wybrzeże Adriatyku.

Uliczki między trg Slabode a trg Matafor to eleganckie i chętnie odwiedzane trasy spacerowe z małymi sklepikami, kawiarenkami i lodziarniami. Ulica Dekumanova biegnie traktem wytyczonym jeszcze przez Rzymian. Wyłożona jest białymi wypolerowanymi kamieniami. Wiele tu zabytków, pałacyków i kamienic patrycjuszy, jak np. pałac gotycki z XV w. (tryforia). W barokowym czteropiętrowym pałacu Siucic z XVII w. (Dekumanova 9) mieści się Muzeum Regionalne. Założono je w 1884 r. jako pierwsze muzeum na Istrii. Prezentuje bogate zbiory z czasów prehistorii, antyku i średniowiecza, jak również ciekawą ekspozycję etnograficzną. Szczególną uwagę przyciąga wystawa archeologiczna z pozostałościami starożytnego ołtarza Neptuna.
Port znajduje się przy Obala Marśala Tita. U wejścia do portu leży wyspa Sveti Nikola (świętego Mikołaja), najbardziej znana i najchętniej odwiedzana spośród licznych wysp i wysepek okalających półwysep. Dostępna jest dla turystów od maja do połowy października, a z przystani naprzeciw hotelu Poreć co pół godziny odpływają na nią stateczki (bilet na rejs w obie strony kosztuje 2 EUR). Odkryte na wyspie pozostałości grodziska świadczą o tym, że była ona zasiedlona już przez Ilirów. Mnisi greccy zbudowali tu pod koniec VI w. monastyr św. Anastazji (sv. Anastazije), który przetrwał do 1769 roku. Na jego miejscu w 1886 r. wzniesiono zamek w stylu toskańskim. Znajduje się w nim teraz hotel Istra. Latarnia morska na wyspie należy do najstarszych nad Adriatykiem.

Wychodzimy z portu, aby dojść do trgu Matija Gupca, mijamy po drodze hotel Neptun. Niedaleko tego miejsca znajduje się park jego imienia. Kierujemy się na prawo - warto obejrzeć trzypiętrowy dom gotycki z XV w., a naprzeciw niego pałacyk romańsko-gotycki. Nieco dalej znajduje się romański Dom pod Dwoma Świętymi (Kuca dvaju svetaca) datowany na XII stulecie. Opodal parku, od zachodniej strony, ujrzymy stylowe zameczki gotyckie z XV w. Następnie kierujemy się na zachód, w kierunku placu trg Marafor, podziwiając po drodze oryginalny dom romański z drewnianym balkonem. Trg Marafor znajduje się w miejscu antycznego forum Marsa, można tu podziwiać zachowaną, oryginalną nawierzchnię. Po jego zachodniej stronie warte obejrzenia są pozostałości świątyni Neptuna z II w.

Do kościoła Franciszkanów z XIII-XIV w. dojdziemy ul. Gnudulića. Kościół ten w 2. pół. XIX w. był wykorzystywany przez sejm istryjski, później utworzono w nim muzeum. Obok znajduje się dzwonnica z 1731 r. Dalej kierujemy się na ul. Ljubljanską, na której można podziwiać romański Dom Kanoniczny (Kanonićką Kuca) z 1251 r., a obok zobaczymy pozłacany portal wejścia do bazyliki Eufrazjusza (sv. Eufrazija) - dziś najwspanialszy zabytek sztuki bizantyjskiej w Europie, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na miejscu świątyni znajdowało się oratorium św. Maura, dobudowane w III w. do świeckiego domu. W tym miejscu pierwszy biskup Maur poniósł męczeńską śmierć w roku 303, a po tym wydarzeniu edyktem z 313 r. wybudowano tu kościół, na którego fundamentach biskup Eufrazjusz wzniósł bazylikę. Składa się ona z czterech części - w zachodniej usytuowane jest baptysterium (V-VI w.) z wejściem do XVI-wiecznej dzwonnicy. Krętymi schodami można wspiąć się na samą górę, skąd rozciąga się przepiękny widok na miasto i błękitny Adriatyk. Między baptysterium a bazyliką umieszczone jest czworokątne atrium, podtrzymywane przez kolumny z bizantyjskimi kapitelami o wejściu zdobionym mozaikami. Tę najstarszą, wczesnochrześcijańską część bazyliki zamyka od północy pałac biskupi z VI w. (wielokrotnie później przebudowywany). Dzisiaj znajduje się tutaj lapidarium. w którym zgromadzono ok. 150 mozaik, a wśród nich jedna przedstawiającą rybę (z III w.) - symboliczny znak Chrystusa. Część mozaik z III - IV w. eksponowana jest na zewnątrz, po północnej stronie bazyliki. Jasne wnętrze bazyliki ma podwyższoną nawę główną, oddzieloną dwoma szeregami arkad, w każdym znajduje się dziewięć importowanych z Bizancjum marmurowych kolumn, oddzielających ją od niższych naw bocznych. Kolumny zdobione są bogatymi kapitelami, na impostach widnieją medaliony z monogramami biskupa Eufrazjusza. Nawa środkowa przedłużona jest głęboką apsydą, ozdobioną przepięknymi mozaikami. Ciekawostkę stanowi fakt, że część tych mozaik została przeniesiona ze świątyń pogańskich, dlatego można wśród nich odnaleźć także przedstawienie Neptuna i innych bóstw pogan. Mozaiki nad łukiem wejściowym apsydy odrestaurowano w 1891 r., po zewnętrznej stronie łuku u góry warto zwrócić uwagę na medalion z jagniątkiem, a po bokach - 12 medalionów ukazujących świętych. W kopule umieszczono przedstawienie Matki Boskiej na tronie, przy której znajdują się dwaj aniołowie i postacie męczenników. Po lewej strome w środku widnieją portrety biskupa Eufrazjusza trzymającego makietę bazyliki, syna Klaudiusza, brata Klaudiusza, niżej zaś: scena Zwiastowania, Matka Boska oraz wizerunki nieznanych postaci. Mozaiki obramowuje pas z płyt marmurowych inkrustowanych masą perłową i różnokolorowymi kamieniami. Apsydy północna i południowa również ozdobione są mozaikami. W lunecie południowej apsydy zobaczyć można freski z XV w. Zakrystię obok apsydy dobudowano w XV w., a w posadzce części południowej nawy odsłonięte dwie warstwy mozaik, niższa zawiera mozaiki z IV-wiecznej bazyliki, wyższa z kościoła z V w. Wejście z korytarza prowadzi do kaplicy z 1241 r. z sarkofagiem św. Maura. W południowej części prawej nawy znajdują się trzy kaplice: XVII-wieczna, w której podziwiać można poliptyk Vivariniego (1440 r.), XX-wieczna oraz XIX-wieczna z ławami (z 1452 r.). W bazylice Eufrazjusza w lecie odbywają się koncerty z cyklu Istravsko glazbeno Ijeto (wstęp wolny).

.

 
 
 
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego